System zieleni w Czaplinku
Rozmieszczenie zieleni w każdym mieście jest następstwem uwarunkowań historycznych, planistycznych i fizjograficznych. Zmienna w czasie i przestrzeni aktywność tych czynników, podyktowana okolicznościami sprzyjającymi, stworzyła system zieleni charakterystyczny dla danego miasta. Kierunki kształtowania systemu są różne, dlatego mamy do czynienia z różnymi układami: plamowym, pasmowym, pierścieniowym, promienistym, kombinowanym i naturalnym (A. Łukasiewicz,1995). (Szczegółowiej omówione zostały kilka kartek wcześniej).
Często system zieleni to następstwo sukcesji zabudowy w strefę podmiejską, w którym zachowane zostają tereny cenne ekologicznie. Treny takie posiadają wiele walorów aktualnych i potencjalnych, są dobrym zapleczem pod kształtowanie właściwych relacji czynników antropogenicznych i przyrodniczych. Tworzony przez te tereny system nazywany jest naturalnym lub fizjograficznym. Taki właśnie system głównie występuje w badanym mieście – Czaplinku. Istniejące pojedyncze grupy zieleni, porozrzucane po całej przestrzeni miasta nawiązują do systemu plamowego, jednak ich znaczenie jest niewielkie z punktu widzenia oddziaływania na otoczenie, gdyż nie posiadają odpowiedniej wielkości. Docelowo trzeba by je powiązać systemowo z dominującym układem naturalnym. Sam system naturalny powiązany klinowo, stanowi przedłużenie strefy podmiejskiej która jest zieloną otuliną miasta ( lasy, wody, użytki rolne ). Kliny wnikają na niewielką głębokość w kierunku centrum, swoje istnienie zawdzięczają prawdopodobnie specyficznym warunkom terenu, wykluczającym inwestycje.
Strukturalnie system zieleni jest w Czaplinku bardzo nieregularny, silnie rozgałęziony, i obejmuje najczęściej łąki, pola uprawne, zalesienia drobne i nieużytki towarzyszące lokalnym ciągom wodnym, oraz wzniesieniom i obniżeniom terenu. Centralna część miasta jest trochę poza zasięgiem systemu. Silna koncentracja zabudowy, typowa dla centralnej części miast, nie sprzyja zbytnio podciągnięciu tu odnóży systemu, rozwiązaniem niewielkim może być wykorzystanie zieleni przy trakcji kołowej w mieście dla udrożnienia układu.
Utrzymanie homeostazy w organizacji miejskiej, wymaga, zatem rozpoznania aktualnego systemu i stworzenie odpowiedniego programu na nim opartego w zakresie planowania przestrzennego, który podpięty winien być w Studium Gminy.
W miastach, istniejący system rzadko ulega znacznej zmianie układu. Zwarta struktura różnych jednostek organizacyjnych miasta, posiada szereg ograniczeń w postaci trakcji komunikacyjnych, zabudowy, infrastruktury technicznej, względy historyczne, finanse.
Stąd program poprawy stanu terenów zielonych w mieście, często polega na poprawie istniejącego systemu. W systemie naturalnym Czaplinka wydaje się to uzasadnione i wielostronnie poparte, chociaż by aby zachować ciągłość terenów o znaczących wartościach środowiskotwórczych i krajobrazowych, w związku z rozwojem przestrzennym miasta i wkraczaniem zabudowy na podmiejskie obszary, wartościowe ekologicznie. Dzięki swej ciągłości system taki zapewnia najlepsze powiązanie przyrodnicze aglomeracji miejskich z terenami leżącymi poza ich obrębem np. z kompleksami leśnymi.
Niektóre korzyści wynikające z ciągłości systemu zieleni w mieście:
-zwarty układ zieleni jest trwalszy (duża powierzchnia zieleni jest bardziej odporna na szkodliwe czynniki miejskie)
-większy wpływ na poprawę warunków życia ludności miejskiej
-zapora biologiczna
-bezkolizyjne sąsiedztwo obszarów wartościowych przyrodniczo i zabudowy miejskiej
-ułatwia migracje materiału genetycznego w świecie roślin i zwierząt
-dobre przewietrzenie miasta
-formowanie korzystnego klimatu lokalnego
-lepsza kondycja środowiska przyrodniczego miasta
Zapewnieniu ciągłości systemu w Czaplinku sprzyja:
-duża jeziorność, rzeka przepływająca przez środek miasta
-rolniczy charakter miasta ( użytki rolne jako potencjalne obszary )
-wielość miasta ( w mniejszych aglomeracjach łatwiej udrożnić system )
-trakcja kolejowa daleko poza miastem
-ukształtowanie terenu
W celu poprawy systemu zaleca się wykonać następujące działania:
-eliminacja niektórych rodzajów działalności z terenów o szczególnych wartościach przyrodniczych lub położonych w ich sąsiedztwie
-niedopuszczenie w najbliższym otoczeniu terenów i obiektów o najwyższych walorach przyrodniczych i krajobrazowych form użytkowania, zagrażających środowisku
-porządkowanie istniejącej struktury przestrzennej miasta, szczególnie w obszarach wymagających udrożnienia
-docelowe łączenie zieleni spoza układu np. zieleni przyosiedlowej, parków, grup roślinności. Stanowią cenne uzupełnienie naturalnego systemu i są też warunkiem prawidłowego rozwoju miasta
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.