Ewolucja stosunku społecznego
W perspektywie obserwacji historycznej technika życia człowieka i środki jego działania nie wywołały aż do wieku XVIII większych zmian, szkodliwych dla równowagi biologicznej krajobrazu. Dopiero kapitalistyczna rewolucja finansowa i związany z nią olbrzymi rozwój techniki oraz przyrost ludności i jej koncentracje doprowadziły w ciągu XIX wieku do poważnego zachwiania równowagi w przyrodzie.
Zajmowanie coraz to nowych obszarów czy to pod uprawę rolną, czy pod rozbudowę osiedli, nie kontrolowane racjonalną gospodarką spowodowało wytrzebienie lasów na rozległych połaciach krajów Europy i Ameryki. Stan Ilinois ( USA ) powierzchnia ok. 145.000 km 2 w połowie XIX wieku w 40 % zalesiony, jest obecnie jest obecnie ogołocony z lasów. Krajobraz, w szczególności w sąsiedztwie wielkich miast zatracił swój naturalny charakter wskutek nieumiejętnej gospodarki lub wręcz dewastacji. Katastrofalne powodzie, zmywające rok rocznie urodzajną warstwę gleby i niszczące dobytek, lotne piaski , wiatry wysuszające pola – zjawiska te są znamiennym dowodem popełnianych błędów. Ujemną rolę wywarła tu zwłaszcza ekstensywna gospodarka i uprawa monokultur na żyznych obszarach stepowych, powodując erozje gleby.
Z drugiej strony – wywołana rozwojem wielkiego przemysłu gwałtowna rozbudowa miast, nie koordynowana interesem publicznym, nadała ich obliczu ostry charakter klasowy. Niesłychanie szybki rozwój miast stał się przyczyną chaotycznej ich zabudowy, którą nie kierowała myśl urbanistyczna. Złe warunki pracy i mieszkania, w jakich znalazł się człowiek miasta oraz brak właściwych form wypoczynku nie pozostały bez wpływu na jego życie, zdrowie i psychikę.
Charakterystyczny dla tego okresu układ zabudowy, szpetota zakładów fabrycznych, zniekształcony krajobraz wiejski w zasięgu wielkich miast, nie pozwoliły na zaspokojenie właściwej człowiekowi potrzeby wrażeń estetycznych.
Następuje reakcja,- człowiek rewiduje swój stosunek do natury. Rozwój haseł ochrony przyrody zapoczątkował cały szereg idei i prac w tej dziedzinie i stał się ważkim elementem w kształtowaniu się postępowej myśli społeczno – wychowawczej. Początkowo w okresach tzw. „ propagandowym „ i „ konserwatorskim „ ochrona przyrody interesuje się jedynie jej pomnikami tj. ciekawymi pojedynczymi okazami, przy jednocześnie postępującej dalszej dewastacji. Okresy późniejsze -„ biocenotyczny „ i obecny „ planistyczny „ cechuje traktowanie krajobrazu jako jednej organicznej całości, w której wszystkie elementy muszą być „ harmonijnie zestrojone „ oraz pełna świadomość potrzeby „ włączenia wszelkiej działalności człowieka w całość krajobrazu drogą planowania przestrzennego, nie tylko chroni ono obszary pierwotnej przyrody, ale na nowo kształtuje spustoszony krajobraz „.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.